Europejska szansa Portu Gdańskiego

04.03.2005

To wręcz historyczna szansa dla Portu Gdańskiego - mówi Andrzej Kasprzak, Prezes Zarządu Morskiego Portu Gdańsk SA. Nigdy dotychczas port nie miał możliwości sięgnięcia po tak znaczne środki finansowe z zewnątrz. Wsparcie ze strony budżetu unijnego sięgające 75% kosztów zakwalifikowanych inwestycji w znaczącym stopniu zdynamizuje proces inwestycyjno-remontowy w porcie wewnętrznym.

O skali potrzeb inwestycyjnych i remontowych portu wewnętrznego przesądziły lata zaniedbań w tej sferze działalności. Skoncentrowanie się na walorach Portu Północnego i ograniczone własne środki finansowe doprowadziły do ogromnej dekapitalizacji tej części portu. Dopiero realizacja strategii rozwoju Portu Gdańskiego opartej na dążeniu do jego uniwersalizacji odmieniła ten stan rzeczy. Strategia potwierdzona przez Komisję i Parlament Europejski postrzegający Port Gdański jako ważny węzeł multimodalny w Transeuropejskim Korytarzu Transportowym nr VI wymaga nie tylko poszerzenia wachlarza usług świadczonych przez specjalistyczne terminale przeładunkowe, w tym głównie terminal kontenerowy, ale także dostosowanie portu wewnętrznego do nowoczesnych technologii przeładunkowych.

I choć własne możliwości finansowe zarządu portu są ograniczone, to od dwóch lat podejmowany jest poważny wysiłek finansowy i realizacyjny (2003 r. - 28 mln zł, 2004 r. - 40 mln zł) na rzecz zadań inwestycyjno-remontowych. Co oczywiste - nie jest to w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb, stąd w akcesji Polski do Unii Europejskiej upatrywać można było szansy na wzbogacenie możliwości finansowania przedsięwzięć związanych z infrastrukturą portu. Polityka zrównoważonego rozwoju sieci transportowej na terenie poszerzonej Unii Europejskiej, w tym poprawa infrastruktury dostępu do portów morskich stwarzała taką szansę.

Skonkretyzowała się ona w Sektorowym Programie Operacyjnym - Transport (SPO-T), jednym z siedmiu programów operacyjnych służących realizacji Podstaw Wsparcia Wspólnoty na lata 2004-2006. Przygotowując projekty do przedstawienia w Ministerstwie Infrastruktury Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA dążył do zachowania zbieżności z celami Unii Europejskiej w zakresie polityki transportowej i funduszy europejskich a także ze strategią rozwoju transportu w Polsce. Stąd celem przedłożonych projektów jest rozwój portu jako intermodalnego węzła Transeuropejskiego Korytarza Transportowego VI, w tym głównie stworzenie właściwych warunków infrastrukturalnych do rozwoju "autostrad morskich" i żeglugi bliskiego zasięgu a także rozwój portu jako centrum logistyczno-dystrybucyjnego oraz aktywizacja gospodarcza terenów portowych. Realizacja tych projektów przyczyni się także do wzrostu konkurencyjności i znaczenia międzynarodowego portu oraz ochrony środowiska naturalnego.

Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA przedłożył w Ministerstwie Infrastruktury cztery projekty do realizacji w ramach SPO-Transport, które zyskały akceptację: projekt dotyczący infrastruktury dostępu do rejonu Nabrzeża Przemysłowego, poprawiający dostęp do Wolnego Obszaru Celnego, dotyczący infrastruktury nabrzeżowej i drogowej Terminalu Promowego Westerplatte oraz modernizacji wejścia do portu wewnętrznego.

Infrastruktura dostępu do rejonu Nabrzeża Przemysłowego

Celem realizacji tego projektu jest udrożnienie drogowego układu komunikacyjnego łączącego rejon Nabrzeża Przemysłowego z podstawowym trzonem komunikacyjnym wschodniej części portu (Trasa Sucharskiego) oraz umożliwienie prowadzenia operacji przeładunkowych na nabrzeżu, stwarzając warunki do aktywizacji przylegających do niego terenów rozwojowych.

Projekt przewiduje budowę nowego wiaduktu Ku Ujściu, którego nośność wynosić będzie 50 ton (obecnie 15 ton) wraz z drogami dojazdowymi oraz przebudową skrzyżowania. Pozwoli to na połączenie terenów rozwojowych portu w rejonie Basenu Górniczego (ok. 60 ha) oraz w rejonie przylegającym do Nabrzeża Przemysłowego (ok. 110 ha) z podstawowym trzonem komunikacyjnym na Wyspie Stogi jakim jest trasa Sucharskiego. Jednocześnie modernizacji poddane zostanie 100 metrów Nabrzeża Przemysłowego, co pozwoli uzyskać łącznie z inwestycjami finansowanymi bezpośrednio przez ZMPG SA 519 metrów nabrzeża o docelowej głębokości 10 metrów.

Łączne nakłady inwestycyjne (brutto) na ten projekt wynoszą 26 mln zł.

Poprawa dostępu do Wolnego Obszaru Celnego w Porcie Gdańskim

Wolny Obszar Celny w Porcie Gdańskim jest jednym z najdynamiczniej rozwijającym się rejonów portu. Przedstawiony projekt obejmuje odbudowę 300 metrów Nabrzeża WOC II (jako kontynuacja prac przeprowadzonych z własnych środków ZMPG SA) oraz budowę rampy ro-ro, co umożliwi równoległą obsługę dwóch statków przy Nabrzeżu WOC II. Zbudowane zostaną również wewnętrzne drogi dojazdowe i place manewrowo-postojowe na powierzchni 19 tys. m². Jednocześnie prowadzona będzie przebudowa dostępu drogowego do WOC, skrzyżowanie ulic Oliwska i Przemysłowa, co umożliwić ma bezpieczny sprawny dojazd ciężkiego transportu kołowego.

Nakłady inwestycyjne - 51 mln zł.

Rozbudowa infrastruktury nabrzeżowej i drogowej Terminalu Promowego Westerplatte

Realizacja tego projektu zwiększy przepustowość i podniesie bezpieczeństwo ruchu w układzie drogowym na przedpolu terminalu oraz stworzy bazową infrastrukturę portową umożliwiającą równoległą obsługę co najmniej trzech statków (obecnie jest możliwość obsługi jednego) typu ro-ro, promów i pasażerskich.

Zmodernizowane zostanie 630 metrów Nabrzeża im. Obrońców Westerplatte o głębokości 9 i 10 metrów, powstaną także dwa stanowiska statkowe. Wewnętrzne drogi dojazdowe do nabrzeża i place manewrowo-postojowe obejmować będą 25 tys. m². Inwestycje drogowe przewidziane w projekcie obejmują powierzchnię 4 tys. m². Na przedpolu terminalu dokonana zostanie przebudowa istniejącego skrzyżowania i wydzielenie głównych ciągów pieszych.

Łączne nakłady inwestycyjne wynoszą 67 mln zł.

Modernizacja wejścia do portu wewnętrznego

Dążąc do podniesienia bezpieczeństwa żeglugi na wejściu do Portu Gdańskiego opracowany został projekt poszerzeniu wejścia z 70 do 90 metrów. Rozebrany zostanie istniejący Falochron Zachodni i zbudowany nowy o długości 200 metrów, który dodatkowo przesunięty zostanie o ok. 45 metrów w kierunku zachodnim. Przeprowadzone zostanie ponadto pogłębienie przyległych akwenów.

Dzięki tym pracom port uzyska możliwość rutynowej obsługi - niezależnie od warunków pogodowych - statków o długości 250 metrów, szerokości 36 metrów oraz zanurzeniu 10,6 metra. Tereny, na których realizowana będzie inwestycja zarządzane są przez Urząd Morski w Gdyni, dlatego cały projekt realizowany będzie przez Urząd Morski w Gdyni, dla którego ZMPG SA będzie partnerem.

Łączne nakłady inwestycyjne na to zadanie - 26 mln zł.

Analiza aktualnego stanu zaawansowania prac w poszczególnych obszarach realizacyjnych oraz wskazanie najbardziej newralgicznych punktów planu dalszego działania było przedmiotem spotkania, które odbyło się 23 lutego br. z udziałem przedstawicieli wszystkich komórek ZMPG SA uczestniczących w pracach związanych z projektami SPO-T. Czasu pozostało niewiele, bowiem prace należy sfinalizować do końca 2007 r., a stawką jest niebagatelne, bo 75-procentowe sfinansowanie tych przedsięwzięć przez unijny budżet. Dlatego podobny monitoring postępu prac będzie odbywał się systematycznie, dzięki czemu łatwiej uniknie się nieoczekiwanych zatorów w realizacji tych przedsięwzięć.

Najbliższe działania zmierzają do przygotowania załączników do umowy o dofinansowanie oraz podręcznika procedur postępowania przy realizacji projektów a także przygotowanie i przeprowadzenie postępowania przetargowego.